سیستم شارژ بی‌سیم قمری شرکت «استروبوتیک تکنولوژی»، که با مشارکت مسعود عرب‌قهستانی، دانشمند برجسته ایرانی، برای عملیات ماه آماده می‌شود، آزمایش‌های حیاتی خود را با موفقیت پشت سر گذاشت. این دستاورد، گامی بزرگ به سوی عملیات پایدار و طولانی‌مدت در محیط‌های سخت ماه و مریخ محسوب می‌شود.
پیشرفت بزرگ برای عملیات پایدار روی ماه
شرکت آمریکایی «استروبوتیک تکنولوژی» از تکمیل موفقیت‌آمیز آزمایش پذیرش سیستم شارژ بی‌سیم خود برای محیط ماه خبر داد. این سیستم سبک و فوق‌العاده سریع ثابت کرده است که می‌تواند با کارایی بالا، انرژی کافی را برای سیستم‌های قمری فراهم کند تا در طول شب ۱۴ روزه ماه نیز دوام بیاورند. استروبوتیک این سیستم را با همکاری شرکت آمریکایی «وای‌بوتیک»، ارائه‌دهنده شارژ بی‌سیم، و با بهره‌گیری از کمک‌های شرکت «بوش»، «دانشگاه واشنگتن» و «مرکز تحقیقات گلن» ناسا در کلیولند ابداع کرده است.
جان تورنتون، مدیرعامل استروبوتیک، اظهار داشت: “این سیستم، پایه یک استاندارد برق یکپارچه و سازگار برای ماه و مریخ است. ما یک سیستم شارژ بی‌سیم ارائه می‌دهیم که می‌تواند از مأموریت‌های بین‌سازمانی و بین‌صنعتی پشتیبانی کند و برای زنده ماندن در سخت‌ترین محیط‌های سیاره‌ای ساخته شده است. اگر تجهیزات به برق قابل اعتماد روی سطح نیاز داشته باشند، این سیستم می‌تواند به آنها کمک کند.”
مزیت‌های شارژ بی‌سیم در محیط قمری
استروبوتیک معتقد است که یک روش بی‌سیم انتقال نیرو برای سیستم‌های خودکار و همچنین تجهیزات تحت کنترل فضانوردان روی سطح ماه بسیار حیاتی است. سیستم‌های متصل و جداشونده روی ماه اغلب در معرض گرد و غبار ساینده «رگولیت ماه» قرار می‌گیرند که روی اتصال‌دهنده‌های سنتی جمع می‌شود و به کاهش کارایی و خرابی آنها منجر می‌شود. شارژ بی‌سیم این مشکل را برطرف می‌کند.
وقتی این سیستم بی‌سیم روی سطح ماه قرار می‌گیرد، برق را از یک فرودگر قمری شرکت استروبوتیک یا پلتفرم «فناوری آرایه خورشیدی عمودی» (VSAT) دریافت می‌کند. این قابلیت به آن امکان می‌دهد تا انرژی مورد نیاز مأموریت‌های علمی و کاوشگرها را برای زنده ماندن در شب‌های طولانی قمری به دست آورد یا شارژ آسان تجهیزات فضانوردان را فراهم کند. برق از منبع توسط یک مدار فرستنده شرکت وای‌بوتیک به صورت بی‌سیم و توسط یک آنتن فرستنده به دستگاه مورد نظر منتقل می‌شود.
آزمایش‌های سختگیرانه و موفقیت نهایی
این سیستم شارژ بی‌سیم تحت آزمایش‌های بسیار دقیق و دشواری قرار گرفته است. در آزمایش‌های پیشین که در مرکز فضایی کندی ناسا در فلوریدا انجام شد، این سیستم با چهار سانتی‌متر رگولیت پوشانده شده بود و هیچ افت عملکردی در انتقال نیرو نداشت.
کمپین آزمایش پذیرش مدل شارژ بی‌سیم پرواز شامل آزمایش‌های گوناگونی در طول چهار ماه بود:
- آزمایش محفظه خلاء حرارتی (TVAC): این آزمایش در دسامبر ۲۰۲۴ در دفتر مرکزی استروبوتیک انجام شد و سیستم عملکرد مناسبی را در یک محیط شبیه‌سازی‌شده قمری (عملاً بدون جو) نشان داد.
- آزمایش در مرکز تحقیقات گلن ناسا: در ژانویه، در یک محفظه خلاء حرارتی حاوی رگولیت شبیه‌سازی‌شده ماه (موسوم به «محفظه خلاء حرارتی کثیف»)، سیستم با موفقیت عمل کرد، حتی در دمای منفی ۱۸۰ درجه سلسیوس.
- آزمایش ارتعاش: اواخر ژانویه، سیستم روی یک میز لرزاننده قرار گرفت و در معرض ارتعاشاتی قرار گرفت که در طول پرتاب تجربه می‌کند.
- آزمایش تداخل الکترومغناطیسی (EMI): این آزمایش تضمین کرد که قطعات الکترونیکی شارژر بی‌سیم با قطعات الکترونیکی موشک تداخل ندارند.
نقطه عطفی برای اکتشافات فضایی
مسعود عرب‌قهستانی، مهندس ارشد حرارتی در شرکت استروبوتیک، گفت: “قبولی در آزمون پذیرش، یک نقطه عطف بزرگ به شمار می‌رود و به این معناست که سیستم همه الزامات سختگیرانه عملکردی و زیست‌محیطی را برآورده کرده و اکنون رسماً واجد شرایط پرواز است.” او افزود: “این اعتبارسنجی، نقطه اوج سال‌ها طراحی، مهندسی و آزمایش را نشان می‌دهد و اکنون ما آماده‌ایم تا این سیستم را به ماه ببریم. این سیستم با کارایی و قابلیت اطمینان اثبات‌شده خود، دریچه‌ای را به روی طیف گسترده‌تری از مأموریت‌های علمی باز خواهد کرد و پژوهشگران را قادر خواهد ساخت تا به کاوش در مناطق بیشتری روی سطح ماه بپردازند، داده‌هایی با کیفیت بالاتر به دست بیاورند و مرزهای ممکن را در اکتشافات ماه جابه‌جا کنند.”
این موفقیت نه تنها مسیر را برای مأموریت‌های فضایی پیچیده‌تر هموار می‌سازد، بلکه نقش دانشمندان ایرانی را در پیشرفت‌های علمی و فناوری جهانی برجسته می‌کند.