استان زنجان در گفتمان نوین سوادآموزی گامی جدی به سمت واگذاری نقش‌های کلیدی به مدارس و دعوت از خانواده‌ها برداشته است. امیر طوماری، معاون سوادآموزی اداره‌کل آموزش و پرورش استان، در دیدار با مدیر آموزش‌وپرورش ابهر خبر داد که نهضت سوادآموزی زنجان پس از سال‌ها تمرکز بر جذب داوطلبان، اکنون «مدرسه‌محوری» و «تقاضامحوری» را به‌عنوان استراتژی اصلی برگزیده تا حلقه ارتباط بین مدرسه، خانه و جامعه محلی مستحکم‌تر شود.
مدرسه به‌مثابه کانون شناسایی و پشتیبانی
در رویکرد جدید، هر مدرسه نه صرفاً محل آموزش دانش‌آموزان، بلکه نقطه شناسایی و پیگیری سوادآموزان بزرگسال—خصوصاً والدینی که هنوز فرصت آموزش پایه را نیافته‌اند—خواهد بود. مدیران مدارس مأمور تشریح اهمیت سواد، ثبت‌نام اولیای بی‌سواد و مشارکت در تدوین «اطلس سوادآموزی» مناطق شده‌اند تا برنامه‌های آموزشی با اتکا به نیاز واقعی جامعه طراحی و اجرا شوند.
خانواده و جامعه؛ همراهان مسیر یادگیری
طوماری بر این باور است که «خانواده‌ها و جامعه محلی» باید در کنار معلمان به فرایند سوادآموزی وارد شوند و بستری فراهم کنند تا دوره‌های آموزشی در مراکز یادگیری محلی—از کتابخانه‌های کوچک محله‌ای گرفته تا خانه‌های فرهنگ روستا—به‌صورت انعطاف‌پذیر برگزار شود.
راهکارهای عملیاتی در گام نخست
برای پیاده‌سازی این مدل، چند محور کلیدی تعریف شده است:
- شناسایی و ثبت خانواده‌های نیازمند آموزش پایه توسط شوراهای مدرسه و آموزش‌وپرورش مناطق
- تشکیل تیم‌های مدرسه‌ای متشکل از مدیر، معلم و نماینده اولیا برای تدوین نقشه آموزشی محله
- بهره‌گیری از فناوری‌های ساده موبایلی جهت اطلاع‌رسانی و ارسال محتوای آموزشی
- فعال‌سازی و توانمندسازی مراکز یادگیری محلی برای برگزاری کارگاه‌های مهارتی و سواد دیجیتال
چشم‌انداز؛ پیوند نهادینه میان سند تحول و اجرای میدانی
این تغییر راهبردی، همسو با اهداف تربیتی و مهارتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است و امید می‌رود با مشارکت همه‌جانبه مدارس، خانواده‌ها و نهادهای فرهنگی، شمار بی‌سوادان در زنجان به حداقل برسد. تجربه جهانی نشان داده است که وقتی مدرسه نقش محوری و خانواده نقش پشتیبان آموزشی را بر عهده بگیرد، نتایج پایدارتری در توسعه سواد و ارتقای مهارت‌های زندگی رقم می‌خورد. اکنون زنجان در آستانه ثبت این موفقیت قرار دارد.
آرزو سمیعی، یکی از روزنامه‌نگاران پرشور و متعهد مجله خبری است که با نگاهی دقیق و تیزبین، به پوشش مسائل اجتماعی و فرهنگی می‌پردازد. او با تخصص در حوزه‌هایی مانند حقوق زنان، محیط زیست و آموزش، همواره در تلاش برای آگاهی‌بخشی و ایجاد تغییرات مثبت در جامعه است.