استان لرستان با کاهش شدید بارندگی‌ها مواجه است و این وضعیت به طور مستقیم بر ذخیره آب سدهای استان تأثیر گذاشته است. در حال حاضر، حجم ذخیره مخازن سدهای لرستان ۶۷ درصد کاهش یافته و حجم آب موجود در آن‌ها نسبت به سال گذشته نیز ۲۹ درصد افت نشان می‌دهد. این آبراز‌ها نگرانی‌های جدی را برای مدیریت منابع آبی استان به وجود آورده است.
کاهش بی‌سابقه بارش‌ها در حوضه‌های آبریز
داریوش حسن‌نژاد، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان، با اشاره به آمار وزارت نیرو، وضعیت بحرانی بارندگی‌ها را تشریح کرد:
- حوضه آبریز کرخه: متوسط بارش در اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ تنها ۳ میلی‌متر بوده است. این رقم نسبت به سال آبی گذشته (۱۱۴ میلی‌متر) ۹۷ درصد و نسبت به بلندمدت (۴۶ میلی‌متر) ۹۴ درصد کاهش داشته است.
- حوضه آبریز کارون بزرگ: در اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، متوسط بارش در این حوضه نیز تنها ۳ میلی‌متر ثبت شده است. این مقدار نسبت به سال آبی گذشته (۱۰۳ میلی‌متر) ۹۷ درصد و نسبت به بلندمدت (۱۰۴ میلی‌متر) ۹۵ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
وضعیت سدهای استان و نیاز به مدیریت مصرف
طبق آمار سازمان هواشناسی، متوسط بارش استان از مهر لغایت سی و یکم اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، برابر با ۳۶۱.۴ میلی‌متر بوده است. این میزان نسبت به سال آبی گذشته (۵۲۶.۵ میلی‌متر) ۳۱ درصد و نسبت به متوسط دوره آماری (۵۸۳ میلی‌متر) ۳۸ درصد کاهش را تجربه کرده است.
حسن‌نژاد در ادامه به وضعیت مخازن سدهای استان اشاره کرد. حجم کل مخازن سدهای مروک، ایوشان، تنگ هاله، خان‌آباد، کزنار و حوضیان در مجموع ۲۰۸.۷۱ میلیون متر مکعب است. اما در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، سد کزنار ۵۳ درصد، حوضیان ۴۹ درصد، مروک ۳۷ درصد و ایوشان ۲۹ درصد کاهش حجم داشته‌اند.
در حال حاضر، تنها ۳۳ درصد از مخازن سدهای لرستان پر است و حجم آب موجود در پشت سدها ۶۹.۱۸ میلیون مترمکعب گزارش شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۹ درصد کمتر است. مجموع آب ورودی به شش سد استان ۱.۰۱ مترمکعب بر ثانیه و میزان آب خروجی از این سدها ۲.۷۴ مترمکعب بر ثانیه است.
توصیه‌های ضروری برای مقابله با بحران آب
با توجه به کاهش چشمگیر نزولات جوی و افت قابل ملاحظه حجم آب موجود در پشت سدها، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان بر لزوم رعایت الگوی کشت، مدیریت میزان برداشت از منابع آبی و مصرف بهینه آب تأکید کرد. این توصیه‌ها برای جلوگیری از تشدید بحران کم‌آبی و تضمین پایداری منابع آبی استان در فصول گرم سال حیاتی است.
اهمیت این هشدارها به ویژه برای بخش کشاورزی که بیشترین مصرف آب را به خود اختصاص می‌دهد، بسیار بالا است. آیا با آگاهی‌رسانی و همکاری عمومی، می‌توانیم از تشدید این بحران جلوگیری کنیم؟