طرح «من شهردارم» تهران: نقابی بر روی آمارهای ساختگی؟
انتقادات تند از روش‌های جمع‌آوری اطلاعات در طرح «من شهردارم» شهرداری تهران، بار دیگر این طرح را در کانون توجه قرار داده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که برای افزایش کاذب مشارکت شهروندان، از شیوه‌های غیر اخلاقی و غیر قانونی استفاده می‌شود. ارائه خدمات رایگان پزشکی، توزیع رایگان بلیت مترو، و حتی بهانه دریافت اجاره غرفه‌ها در بازارها، راه‌هایی برای دست‌یابی به اطلاعات شخصی شهروندان، از جمله شماره تلفن همراه و کدهای پیامکی بوده است. بدون اطلاع و رضایت شهروندان، آرای آن‌ها در سامانه ثبت می‌شود.
این تخلفات در مناطق مختلف تهران، از جمله حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، متروهای شهرری و هفت تیر و بازار خلازیر گزارش شده است. در برخی موارد، با بهانه سنجش فشار خون، شماره تماس شهروندان اخذ و سپس آرای ساختگی به نام آن‌ها ثبت شده است. در مواردی دیگر، وعده بلیت رایگان یا تخفیف اجاره، بهانه‌ای برای جمع‌آوری داده‌ها و سوءاستفاده از آن‌ها بوده است. حتی اظهارات مسئولان طرح در مترو شهرری نیز مبهم و متناقض است؛ برخی دریافت کد پیامکی را برای دریافت بلیت رایگان، و برخی دیگر ارسال لینک نظرسنجی عنوان کرده‌اند، در حالی که ارسال لینک نیازی به کد احراز هویت ندارد.
این اقدامات، علاوه بر نقض آشکار حریم خصوصی شهروندان، اعتبار آمارهای اعلام‌شده توسط شهرداری را نیز زیر سؤال می‌برد. اعداد و ارقام اعلام شده، مبهم و مشکوک به دستکاری و آمارسازی است. نگرانی جدی این است که پروژه‌های انتخاب‌شده، به جای انعکاس نظرات واقعی، منافع گروهی خاص یا افراد نزدیک به برگزارکنندگان طرح را تأمین کند.
این بی‌اخلاقی‌ها نه تنها اعتماد عمومی را خدشه‌دار می‌کند، بلکه سرمایه اجتماعی شهر را نیز نابود کرده و شهرداری را به نهادی غیر شفاف تبدیل می‌کند. تکرار این تخلفات از سال گذشته، نشان از بی‌توجهی نهادهای نظارتی به این مسأله دارد. سوال اساسی این است که چرا نهادهای نظارتی نسبت به این تخلفات واکنشی نشان نداده‌اند؟
طرح «من شهردارم» به جای مشارکت واقعی، به یک نمایش آماری تبدیل شده است. حتی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران نیز از ارائه شارژ سیم‌کارت به شهروندان برای شرکت در نظرسنجی‌ها خبر داده است. اما شواهد نشان می‌دهد که این هدایا و خدمات رایگان، نه به عنوان مشوق مشارکت، بلکه ابزاری برای ثبت نظرات جعلی به کار گرفته شده‌اند. توهین و تهدید شهروندان معترض در ایستگاه مترو تربیت مدرس، موید این موضوع است.
جعفر تشکری هاشمی، با هشدار درباره مخدوش شدن نتایج به دلیل آمارسازی، بر لزوم توجه به نیازهای واقعی شهروندان تاکید کرده است. اما به نظر می‌رسد شهرداری به این هشدارها توجهی نکرده و به شیوه‌های فریبکارانه ادامه می‌دهد. این رویکرد غیرشفاف باید با اصلاح روش‌ها و بازنگری در طرح، اصلاح شود تا اعتماد عمومی جلب شود.
آیا زمان آن نرسیده است که شهرداری تهران به شفافیت ملزم شود و از آمارسازی‌های فریبکارانه دست بردارد؟
