\`\`\`
سامانه جدید مبادلات ارزی: تفکیک نقش نظارتی و اجرایی
در گفتگوی تلویزیونی اخیر، آقای محمد آرام، قائم مقام بانک مرکزی، درباره عملکرد سامانه نوین مبادلات ارزی و تجاری توضیحات مفصلی ارائه دادند. ایشان با تاکید بر جداسازی وظایف بانک مرکزی، هدف از ایجاد این سامانه را تفکیک مسئولیت های نظارتی و سیاستگذاری از عملیات اجرایی بازار ارز اعلام کردند. بر اساس این ساختار، سامانه مذکور وظیفه انجام معاملات بازار را بر عهده دارد و بانک مرکزی صرفا نقش سیاستگذار و تعیین کننده خط مشی را ایفا می کند.
آقای آرام در خصوص توزیع سکه، از برگزاری سه مرحله حراج هفتگی خبر دادند و اعلام کردند که تاکنون بیش از ۵۹۰ هزار سکه در کشور بین ۱۹۲ هزار نفر توزیع شده است.
قائم مقام ارزی بانک مرکزی با اشاره به دو بخش اصلی بازار تجاری (واردکنندگان و صادرکنندگان)، یعنی بازار نیما و بازار آزاد، توضیح دادند که پیش از این، واردکنندگان و صادرکنندگان مجبور به انجام معاملات در سامانه نیما بودند. سایرین نیز در بازار آزاد به فعالیت مشغول بودند.
با اجرای فاز اول سامانه جدید مبادلات ارزی از ۲۶ آذر، تمامی گروه‌هایی که قبلا در بازار آزاد فعالیت می‌کردند، به این سامانه جدید منتقل شدند. این امر تسهیل تسویه حساب ارزی برای صادرکنندگان و تامین ارز مورد نیاز واردکنندگان را به همراه خواهد داشت.
آقای آرام در مورد زمان انتقال معاملات بخش‌های پتروشیمی، فولاد و سایر صنایع فلزی، گفتند که تا پایان دی ماه این گروه‌ها همچنان از سامانه نیما استفاده خواهند کرد و از بهمن ماه به سامانه جدید مبادلات ارزی منتقل می‌شوند.
وی در پاسخ به تاثیر این تغییرات بر تورم، خاطر نشان کردند که قیمت تمام شده ارز برای واردکنندگان تغییر محسوسی نخواهد داشت، چرا که سامانه نیما تنها یک سامانه اطلاع رسانی بود و تضمینی برای انجام معاملات با نرخ اعلام شده وجود نداشت. سامانه جدید با ایجاد قراردادهای شفاف بین واردکننده و صادرکننده، ضمانت‌های حقوقی و اجرایی را ایجاد کرده و دوره رفع تعهد ارزی برای صادرکنندگان را مشخص می‌کند.
آقای آرام همچنین افزودند که صادرکنندگانی که محصولات خود را با نرخ بالاتر به فروش می‌رسانند، کمک قابل توجهی به اقتصاد کشور می‌کنند. این کمک پایدارتر و موثرتر از روش‌های قبلی است و به سرمایه گذاری بیشتر و توسعه پایدار منجر خواهد شد.
در مورد تاثیر این سامانه بر نرخ ارز آزاد، ایشان به لزوم انجام پژوهش‌های دقیق تجربی برای قضاوت علمی اشاره کردند و گفتند که عوامل متعددی، از جمله عوامل روانی، در این زمینه دخیل هستند. با شکل‌گیری و تثبیت این سامانه، به ثبات قیمت ارز کمک می‌شود، هرچند ممکن است در کوتاه مدت نوساناتی در قیمت‌ها مشاهده شود. هدف نهایی، بهبود کلی وضعیت بازار ارز است.
\`\`\`
