در نظام قضایی ایران، قانونگذار در تعیین میزان مجازات، عوامل مختلفی را مد نظر قرار می‌دهد که می‌توانند منجر به کاهش یا تخفیف مجازات محکوم شوند. این عوامل، عبارتند از:
**1. رضایت شاکی:** چنانچه شاکی خصوصی از متهم گذشت کند، این امر می‌تواند به عنوان عامل مهمی در کاهش مجازات به حساب آید.
**2. همکاری با مقامات قضایی:** مشارکت فعال متهم در شناسایی همدستان، ارائه ادله و شواهد، یافتن اموال دزدیده شده یا ابزار جرم، نقش قابل توجهی در تخفیف مجازات دارد.
**3. شرایط خاص جرم:** عوامل موجب جرم مانند تحریک قربانی یا انگیزه‌های اخلاقی متهم، می‌تواند توسط قاضی در تعیین مجازات مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.
**4. اعتراف متهم:** اعتراف صریح و زودهنگام متهم پیش از شروع رسیدگی قضایی یا اعتراف مؤثر در طول تحقیقات و دادرسی، به عنوان عامل کاهنده مجازات محسوب می‌شود.
**5. عوامل شخصی متهم:** شرایط شخصی متهم مانند پشیمانی، سوابق مثبت کیفری، سن بالا یا بیماری‌های خاص می‌تواند در تخفیف مجازات مؤثر باشد.
**6. جبران خسارت:** تلاش متهم برای کاهش آثار جرم و جبران خسارات وارده به شاکی، در کاهش مجازات نقش موثری خواهد داشت.
**7. شدت جرم و خسارت:** میزان خسارت وارد شده به شاکی و پیامدهای جرم ارتکابی، در تعیین میزان تخفیف حائز اهمیت است. هرچه خسارت کمتر باشد، احتمال تخفیف مجازات بیشتر خواهد بود.
**8. نقش متهم در جرایم گروهی:** در جرایم جمعی، میزان مشارکت و نقش متهم در ارتکاب جرم در تعیین میزان تخفیف مورد توجه قرار می‌گیرد.
قاضی موظف است تمام این موارد را در رای خود ذکر کند و به آنها به طور کامل توجه نماید.
