همزمان با فرارسیدن ماه مبارک رمضان، دانشگاه تهران میزبان نمایشگاهی از قرآن‌های چاپی قدیمی شده است. این نمایشگاه که در کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه برپا شده، فرصتی ارزشمند برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ اسلامی فراهم کرده تا از نزدیک با این آثار نفیس آشنا شوند.
در این نمایشگاه، حدود ۸۰ قرآن چاپی قدیمی به نمایش گذاشته شده است. ۵۹ جلد از این مجموعه، شامل قرآن‌های چاپ ایران، هند، پاکستان، ترکیه، لبنان و آمریکا، متعلق به انتشارات انصاریان است که توسط مرحوم محمدتقی انصاریان، پژوهشگر تاریخ شیعه، گردآوری شده و برای نمایش در این نمایشگاه در اختیار دانشگاه تهران قرار گرفته است.
بخش دیگری از مجلدات به نمایش درآمده، از مجموعه کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه انتخاب شده‌اند که در میان آن‌ها، پنج قرآن چاپ سنگی نیز به چشم می‌خورد. قدیمی‌ترین قرآن چاپ سنگی این مجموعه، با قدمتی نزدیک به دو سده، در سال ۱۲۴۹ قمری به خط محمدحسین تبریزی در تبریز چاپ شده است. سایر قرآن‌های چاپ سنگی این مجموعه، به خط خوش‌نویسانی چون میرزا محمدرضا راقم، آخوند ملامحمد صادق، محمدعلی ابن میرزامحمد شفیع‌تبریزی، محمدابراهیم همدانی، محمدحسن ابن ملاصالح طالقانی، هادی طالقانی، حافظ عثمان، محمدصادق بن محمدامین خوانساری و سیدحسین میرخانی نگارش شده و بین سال‌های ۱۲۴۹ و ۱۳۱۵ قمری به چاپ رسیده‌اند.
دکتر رسول جعفریان، رئیس کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد و استاد تاریخ دانشگاه تهران، با اشاره به اهمیت تاریخی این آثار، اظهار داشت: «اولین کتاب‌هایی که به صورت چاپی منتشر شدند، کتاب‌های مقدس هستند. در میان مسلمانان نیز، قرآن کریم یکی از نخستین کتاب‌هایی بود که به صورت چاپی منتشر شد. از این منظر، برگزاری این نمایشگاه می‌تواند برای علاقه‌مندان به تاریخ مهم باشد.»
وی همچنین به تاریخ چاپ قرآن اشاره کرد و گفت: «در ابتدا تصور بر این بود که اگر قرآن به صورت چاپی منتشر شود، از حرمت آن کاسته می‌شود. افزون بر این، نگارش قرآن منبع درآمدی مناسبی برای خوشنویسان بود و چاپ قرآن به صورت صنعتی، اشتغال این صنف را دچار رکود می‌کرد. بنابراین، مخالفت‌ها با چاپ قرآن علاوه بر جنبه اعتقادی، جنبه اقتصادی هم داشت. ولی بالاخره ابزار تمدن جدید بر این مخالفت‌ها فائق آمد و با انتشار قرآن به صورت چاپی، کتاب خدا در دسترس همگان قرار گرفت.»
جعفریان افزود: «انتشار قرآن به شیوه چاپ، به تحولات جالب توجهی نیز انجامید: به جنبه‌هایی از هنر نگارش توجه شد که خواندن قرآن را آسان کرد؛ بسیاری از ناشران از رنگ در چاپ قرآن استفاده کردند؛ این امکان فراهم شد که قرآن با ترجمه در اختیار خوانندگان آن قرار گیرد؛ سرانجام اینکه برخی ناشران فهرست مطالب و حتی تفسیر به قرآن‌های چاپی افزودند.»
این نمایشگاه، که از ۱۲ تا ۲۶ اسفندماه جاری در طبقه همکف کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران برپاست، فرصتی بی‌نظیر برای علاقه‌مندان به تاریخ قرآن و هنر اسلامی فراهم می‌کند تا از نزدیک با این آثار ارزشمند آشنا شوند.
