## انقلاب دیجیتال و آینده‌ی اشتغال در ایران: فرصت یا چالش؟
جهان کار در آستانه‌ی تحولی عظیم قرار دارد؛ عصری که هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین نقش تعیین‌کننده‌ای در آن ایفا می‌کنند. این دگرگونی‌ها، ضمن خلق فرصت‌های بی‌نظیر، چالش‌های جدی را نیز برای نیروی کار به همراه آورده‌اند. آیا هوش مصنوعی به نابودی میلیون‌ها شغل منجر خواهد شد یا آینده‌ای روشن‌تر برای بازار کار رقم خواهد زد؟
تحلیل‌ها نشان می‌دهند اتوماسیون و هوش مصنوعی به‌سرعت در حال تغییر ساختار مشاغل هستند. بسیاری از مشاغل سنتی و تکراری به تدریج با سیستم‌های هوشمند جایگزین می‌شوند. این مسأله، اگرچه تهدیدآمیز به نظر می‌رسد، اما زمینه را برای پیدایش مشاغل جدید و تخصصی‌تر فراهم می‌کند. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که ضمن از بین رفتن برخی شغل‌ها، مشاغل نوینی با نیاز به مهارت‌های تخصصی و فنی پدید خواهند آمد.
چهار فناوری کلیدی – هوش مصنوعی، رباتیک، چاپ سه‌بعدی و اینترنت اشیا – آینده‌ی بازار کار را دگرگون می‌کنند. این فناوری‌ها با خودکارسازی فرایندها، بهره‌وری را افزایش می‌دهند و به کاهش نیاز به نیروی کار سنتی می‌انجامند. اما این به معنای بیکاری گسترده نیست؛ بلکه نیروی کار باید خود را با این تغییرات هماهنگ کند و مهارت‌های جدیدی کسب نماید.
به باور دکتر علی اکبری، متخصص اقتصاد دیجیتال، پیروزی در این گذار به دو عامل اساسی وابسته است: نخست، به‌روزرسانی مهارت‌های نیروی کار فعلی از طریق آموزش‌های تخصصی و برنامه‌های توانمندسازی. دوم، تدوین و اجرای سیاست‌های کلان در زمینه‌ی توسعه‌ی فناوری‌های داخلی و استفاده‌ی کارآمد از داده‌ها. باید از تبدیل شدن کشور به مصرف‌کننده‌ی صرف فناوری جلوگیری کرده و در تولید و توسعه‌ی فناوری‌های پیشرفته سرمایه‌گذاری شود.
در حال حاضر، بخش قابل توجهی از نیروی کار ایران از مهارت‌های لازم برای رقابت در بازار کار نوین بی‌بهره است. این چالش با آموزش‌های هدفمند و سرمایه‌گذاری در آموزش عالی و فنی‌وحرفه‌ای قابل حل است. تمرکز بر آموزش مهارت‌های مرتبط با فناوری‌های جدید مانند برنامه‌نویسی، تحلیل داده و هوش مصنوعی ضروری است.
فناوری‌های نوین نه تنها مشاغل تکراری را تحت تأثیر قرار می‌دهند، بلکه فرصت‌های جدیدی را نیز در حوزه‌هایی مانند طراحی الگوریتم، امنیت سایبری و مدیریت داده‌های حجیم ایجاد می‌کنند. تغییرات پیش رو اجتناب‌ناپذیرند. انطباق با این تغییرات و سرمایه‌گذاری در آموزش و توسعه‌ی نیروی کار متخصص، کلید موفقیت ایران در عصر دیجیتال است. آینده‌ی بازار کار متعلق به کسانی است که خود را با این تحولات همراه ساخته و مهارت‌های مورد نیاز را فرا می‌گیرند.
