در پی گسترش نگرانی‌ها و ابهامات عمومی در فضای مجازی پیرامون پیوند خوردن کد QR موجود بر روی کارت‌های خودرو و گواهینامه‌های رانندگی به محتواهای نامناسب، مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهور جمهوری اسلامی ایران با صدور بیانیه‌ای به این موضوع واکنش نشان داد. این نهاد انتظامی تاکید کرد که این کدها صرفاً برای استفاده داخلی ماموران پلیس و کارکرد عمومی ندارند و شهروندان نباید آن‌ها را اسکن کنند.
واقعیت کد QR گواهینامه رانندگی چیست؟
کد QR حک شده بر روی اسناد رسمی مانند گواهینامه رانندگی و کارت خودرو، یک مکانیزم امنیتی است که به منظور تسهیل فرآیند احراز هویت و استعلام اصالت مدارک توسط نیروهای انتظامی طراحی شده است. این کد به ماموران پلیس راهور این امکان را می‌دهد که در حین وقوع حوادث، سوانح یا بازرسی‌های ترافیکی، به سرعت به اطلاعات مربوط به خودرو یا راننده دسترسی پیدا کرده و صحت مدارک را تایید کنند. هدف اصلی این کد، افزایش دقت و سرعت در عملیات پلیسی و کاهش تخلفات احتمالی است. تاکید پلیس بر این است که این کیو آرکد به هیچ عنوان برای دسترسی عمومی به اطلاعات یا لینک‌های اینترنتی در نظر گرفته نشده است.
تصویر: 
انتشار محتوای جعلی QR گواهینامه رانندگی و ریشه‌یابی مشکل
طی روزهای اخیر، گزارش‌هایی مبنی بر اتصال کیو آرکد گواهینامه‌های رانندگی به صفحات وب با محتوای نامناسب در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که موجب نگرانی کاربران و سردرگمی آن‌ها گردید. بررسی‌های فنی پلیس نشان می‌دهد که منشاء این مشکل نه در نقص سیستم امنیتی کد QR، بلکه در فرآیندهای جستجو و ایندکس‌گذاری مرورگرهای اینترنتی است:
عملکرد موتورهای جستجو: موتورهای جستجوی قدرتمندی مانند گوگل به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به ازای هر درخواست کاربر، نتیجه‌ای مرتبط ارائه دهند. در این میان، ممکن است اعداد و رشته‌های کاراکتری که بخشی از کد امن شده QR را تشکیل می‌دهند، به صورت تصادفی با محتواهای موجود در اینترنت تطبیق داده شوند.
خطای کاربری و تفسیر اشتباه: شهروندان با اسکن کردن این کد که اصلاً برای استفاده عمومی طراحی نشده، ممکن است به لینک‌هایی هدایت شوند که هیچ ارتباطی با اطلاعات واقعی گواهینامه یا پلیس راهور ندارد. این اتفاق باعث شده تا تصور نادرستی مبنی بر وجود مشکل امنیتی یا دسترسی غیرمجاز به اطلاعات شکل گیرد.
هشدارهای پلیس و توصیه‌های ایمنی برای کاربران QR گواهینامه
پلیس راهور مجدداً به شهروندان توصیه کرده است که به هیچ وجه اقدام به اسکن کیو آرکد گواهینامه رانندگی یا کارت خودروی خود نکنند. این کد صرفاً ابزاری برای اعتبارسنجی توسط ماموران بوده و هرگونه تلاش برای استفاده عمومی از آن ممکن است منجر به ورود به وب‌سایت‌های نامعتبر یا دریافت اطلاعات نادرست شود.
عدم اسکن کدهای QR مدارک رسمی: از اسکن کردن کد QR روی گواهینامه رانندگی و کارت خودرو خودداری کنید، زیرا این اقدام می‌تواند شما را به محتواهای نامرتبط و حتی خطرناک هدایت کند.
استفاده از منابع رسمی: برای دریافت هرگونه اطلاعات مربوط به مدارک هویتی و رانندگی، فقط به سامانه‌ها و مراجع رسمی پلیس و دولت مراجعه کنید.
ضرورت ارتقاء آگاهی عمومی درباره QR گواهینامه و کارت خودرو
این حادثه بار دیگر بر اهمیت آگاهی‌بخشی عمومی درباره کارکرد صحیح فناوری‌های جدید در اسناد دولتی تاکید می‌کند. پلیس می‌تواند با اطلاع‌رسانی دقیق‌تر و گسترده‌تر از طریق رسانه‌ها و پلتفرم‌های مختلف، نقش این کدها را به روشنی برای مردم تبیین کند تا از هرگونه سوءتفاهم یا سوءاستفاده احتمالی جلوگیری شود. افزایش سواد دیجیتال در جامعه، به خصوص در زمینه تعامل با کدهای QR و لینک‌های اینترنتی، برای حفظ امنیت و آرامش شهروندان در فضای مجازی حیاتی است. این تدابیر نه تنها به شفاف‌سازی کارکرد کد QR گواهینامه رانندگی کمک می‌کند، بلکه اعتماد عمومی به سیستم‌های دیجیتال دولتی را نیز افزایش خواهد داد.
مطالب مرتبط
- ایمنی فراموش‌شده در بازار کار ایران ۱۰ هزار کارگر جان باختند
- کمپ ماده ۱۶ برای نگهداری و بازتوانی معتادان متجاهر در سمنان راه‌اندازی می‌شود
- تضعیف طلای سرخ؛ زعفران ایرانی در چنگال قاچاق‌چیان
- برخورد با اراذل و اوباش مقطعی نباشد
آرزو سمیعی، یکی از روزنامه‌نگاران پرشور و متعهد مجله خبری است که با نگاهی دقیق و تیزبین، به پوشش مسائل اجتماعی و فرهنگی می‌پردازد. او با تخصص در حوزه‌هایی مانند حقوق زنان، محیط زیست و آموزش، همواره در تلاش برای آگاهی‌بخشی و ایجاد تغییرات مثبت در جامعه است.