نتایج یک کارآزمایی بالینی جدید نشان می‌دهد که داروی آمبروکسول، که به‌طور معمول به‌عنوان شربت سرفه مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌تواند روند زوال عقل ناشی از بیماری پارکینسون را کند کرده و از عملکرد مغز محافظت کند. این یافته‌ها امید تازه‌ای برای درمان اختلالات شناختی مرتبط با بیماری‌های عصبی ایجاد کرده‌اند.
داروی رایج تنفسی با اثری فراتر از انتظار
به گزارش ایسنا به نقل از منابع علمی، پژوهشگران مؤسسه تحقیقاتی لاوسون در مرکز درمانی سنت جوزف لندن، طی یک مطالعه ۱۲ ماهه، تأثیر آمبروکسول را بر بیماران مبتلا به زوال عقل ناشی از پارکینسون (PDD) بررسی کردند. در این پژوهش، ۵۵ بیمار به‌صورت تصادفی دوز روزانه آمبروکسول یا دارونما دریافت کردند و وضعیت حافظه، علائم روانی و سطح نشانگرهای آسیب مغزی در آن‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج امیدوارکننده در کاهش آسیب‌های مغزی
دکتر استیون پاسترناک، متخصص مغز و اعصاب شناختی و سرپرست این تحقیق، اعلام کرد: آمبروکسول نه‌تنها ایمن و قابل تحمل بود، بلکه توانست به مغز نفوذ کرده و اثر درمانی قابل توجهی بر جای بگذارد. در گروهی که این دارو را مصرف کردند، سطح نشانگر GFAP (نشان‌دهنده آسیب مغزی) ثابت باقی ماند، در حالی که در گروه دارونما این سطح افزایش یافت. همچنین، بیماران دارای ژن پرخطر GBA1 که آمبروکسول دریافت کرده بودند، بهبود عملکرد شناختی را تجربه کردند.
آمبروکسول؛ فراتر از درمان سرفه
آمبروکسول که در اروپا به‌عنوان داروی بدون نسخه برای درمان سرفه و برونشیت استفاده می‌شود، در حال حاضر در ایالات متحده، کانادا و استرالیا برای مصرف انسانی تأیید نشده و تنها در مطالعات علمی یا دامپزشکی کاربرد دارد. با این حال، یافته‌های اخیر نشان می‌دهد که این دارو ممکن است کاربردهای گسترده‌تری در درمان بیماری‌های عصبی داشته باشد.
مکانیسم اثر دارو بر مغز
پاسترناک توضیح داد که آمبروکسول با افزایش سطح آنزیم GCase که توسط ژن GBA1 تولید می‌شود، به کاهش تجمع مواد زائد در مغز کمک می‌کند. این فرآیند می‌تواند از آسیب به سلول‌های عصبی جلوگیری کرده و روند پیشرفت زوال عقل را کندتر کند.
مطالعات گسترده‌تر در راه است
این دارو هم‌اکنون در مرکز چندین مطالعه دیگر نیز قرار دارد. از جمله، پژوهشی در حال انجام در استرالیا که به بررسی تأثیر آمبروکسول بر بیماری نورون حرکتی (MND) و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) می‌پردازد. همچنین، نتایج فاز سوم یک کارآزمایی دیگر درباره بیماری ژنتیکی گوچر که ارتباط نزدیکی با پارکینسون دارد، قرار است در سال ۲۰۲۵ منتشر شود.
امیدی تازه برای بیماران و خانواده‌ها
پاسترناک در پایان تأکید کرد: زوال عقل ناشی از پارکینسون تأثیر عمیقی بر زندگی بیماران و خانواده‌های آن‌ها دارد. اگر دارویی مانند آمبروکسول بتواند روند این بیماری را کند کرده یا متوقف کند، می‌تواند نقطه عطفی در درمان‌های عصبی باشد و امید تازه‌ای برای میلیون‌ها نفر به ارمغان آورد.
این مطالعه در نشریه معتبر JAMA Neurology منتشر شده و گامی مهم در مسیر توسعه درمان‌های مؤثر برای بیماری‌های تحلیل‌برنده مغز به شمار می‌رود.