## تطور مفهوم قدرت در فقه شیعه: از امامت تا مرجعیت
کتاب “فقه شیعه و تطور مفهوم قدرت” اثر محمود فلاح، با نگاهی موشکافانه به تحولات مفهوم قدرت در فقه شیعه، دریچهای جدید به تاریخ فقه و مبانی قدرت سیاسی در اسلام میگشاید. این پژوهش با استفاده از رویکردی معناشناختی، به بررسی جایگاه و چگونگی تغییر مفهوم قدرت در متون فقهی شیعه، به ویژه در دوره غیبت امام معصوم، میپردازد.
نویسنده با کاوش در ساختار بنیادین متون فقهی شیعه، ریشههای مفهوم قدرت را در جهانبینی قرآنی جستجو میکند. بر اساس این دیدگاه، قدرت الهی به عنوان منبع اصلی قدرت در جهان شناخته شده و امام معصوم به عنوان تجلی این قدرت الهی در جامعه، وظیفهی رهبری و هدایت را بر عهده میگیرد. با غیبت امام، فقیهان شیعه به عنوان جانشینان امام، مسئولیت رهبری جامعه و اعمال قدرت را به عهده میگیرند.
کتاب به روشنی نشان میدهد که چگونه مفهوم قدرت در فقه شیعه، از مفهوم امامت به مفهوم مرجعیت تکامل یافته است. در زمان حضور امام، قدرت سیاسی به طور مستقیم در دست امام بوده است، اما پس از غیبت امام، فقیهان با استناد به احادیث و روایات، به عنوان نمایندگان امام، حق حکمرانی و اداره جامعه را به خود اختصاص دادهاند.
یکی از نکات کلیدی که کتاب به آن میپردازد، ارتباط تنگاتنگ بین مفهوم قدرت و مشروعیت سیاسی است. نویسنده نشان میدهد که در فقه شیعه، مشروعیت قدرت سیاسی به طور مستقیم به ارتباط با امام معصوم و در غیبت امام، به فقیه جامعالشرایط گره خورده است.
کتاب “فقه شیعه و تطور مفهوم قدرت” اثری ارزشمند برای پژوهشگران و علاقهمندان به مباحث فقهی و تاریخ اندیشه سیاسی در اسلام است. این کتاب با رویکردی دقیق و تحلیلی، به چگونگی شکلگیری و تحول مفهوم قدرت در فقه شیعه و ارتباط آن با مشروعیت سیاسی میپردازد.