وزیر کشور فرانسه روز یکشنبه مخالفت صریح خود را با طرحی که هدف آن ممنوعیت پوشیدن حجاب اسلامی توسط دختران زیر سن قانونی در اماکن عمومی بود، اعلام کرد. این موضعگیری در بحبوحه افزایش قدرت جریان راستگرای افراطی در فرانسه و تشدید بحثها بر سر پوشش اسلامی و سکولاریسم، ابعاد تازهای به مناقشات هویتی و مذهبی در این کشور بخشیده است.
موضع قاطع وزیر کشور در برابر ممنوعیت حجاب دختران خردسال
"جرالد دارمانین"، وزیر کشور فرانسه، در گفتوگو با شبکه «بیافام تیوی» با قاطعیت تأکید کرد که پیشنهاد ممنوعیت حجاب برای دختران خردسال "به شدت وجهه مسلمانان کشورمان را خدشهدار میکند و ممکن است احساس آسیب و تبعیض ایجاد کند." او صراحتاً اعلام کرد که از این طرح به شکل فعلیاش حمایت نمیکند. این اظهارات در واکنش به طرحی صورت میگیرد که هفته گذشته توسط «لوران فوکیه»، رئیس فراکسیون حزب جمهوریخواهان راستگرا در مجلس ملی، برای ممنوعیت حجاب دختران خردسال در اماکن عمومی ارائه شده بود.
مخالفت وزیر کشور با طرح ممنوعیت حجاب، نه تنها نشاندهنده پیچیدگی این موضوع در جامعه فرانسه است، بلکه تقابل رویکردهای مختلف در قبال اقلیتهای مذهبی و تفسیر سکولاریسم را به وضوح نمایان میسازد. فرانسه که میزبان یکی از بزرگترین جوامع مسلمان در اروپاست، مدتهاست درگیر بحثهای داغ پیرامون همزیستی و جایگاه دین در فضای عمومی است.
تشدید بحثها درباره پوشش اسلامی و آینده حجاب در فرانسه
در سالهای اخیر، همزمان با رشد نفوذ احزاب راستگرای افراطی، فشار برای اعمال محدودیتهای بیشتر بر پوشش اسلامی در فرانسه به شکل فزایندهای بالا گرفته است. طرح پیشنهادی در مجلس سنا حتی از این هم فراتر رفته و گزارشی از سوی همین حزب، پیشنهاد ممنوعیت روزه گرفتن در ماه رمضان برای افراد زیر ۱۶ سال را نیز مطرح کرده است. این رویکردهای سختگیرانه، نگرانیهای عمیقی را در میان فعالان حقوق بشر و جوامع مسلمان ایجاد کرده است. منتقدان بر این باورند که چنین طرحهایی میتواند به افزایش تبعیض و حاشیهنشینی اقلیتها منجر شود، در حالی که حامیان آن، این اقدامات را در راستای حفظ اصول سکولاریسم و برابری جنسیتی ضروری میدانند.
چالشهای سیاسی و دوگانگی در دولت ماکرون بر سر مسئله حجاب
موضوع ممنوعیت حجاب برای دختران خردسال، حتی در داخل دولت "امانوئل ماکرون" نیز تنشهایی را ایجاد کرده است. دولت ماکرون که از شانس بالای راست افراطی برای پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۷ آگاه است، در تلاش برای متعادل کردن مواضع خود است. در همین راستا:
«اورور بیرج»، وزیر برابری، با طرح ممنوعیت حجاب برای دختران خردسال به بهانه "حفاظت از کودکان" حمایت کرده و اظهار داشته که احتمالاً اکثریت لازم برای تصویب این طرح در مجالس ملی و سنا وجود دارد.
این در حالی است که پیشتر در ماه مه، حزب "رنسانس" (وابسته به جریان راست میانه و تحت رهبری ماکرون) به رهبری «گابریل اتل»، نخستوزیر پیشین، پیشنهاد کرده بود که پوشیدن حجاب در اماکن عمومی برای دختران زیر ۱۵ سال ممنوع شود.
این دوگانگی در مواضع اعضای دولت، نشان از پیچیدگی موضوع و تلاش برای جذب آرای مختلف در صحنه سیاسی فرانسه دارد.
ریشههای سکولاریسم فرانسوی و قوانین موجود درباره حجاب
فرانسه بر اساس قانون اساسی خود کشوری سکولار (laïcité) محسوب میشود. این اصل به معنای جدایی دین از دولت و تضمین آزادی عقیده برای همه شهروندان است، اما در عمل، تفسیر و اجرای آن همواره مورد بحث بوده است. قوانین فعلی فرانسه، استفاده از نمادهای آشکار مذهبی را در ساختمانهای دولتی و مدارس دولتی ممنوع کرده است. این ممنوعیت شامل موارد زیر میشود:
کارمندان دولتی
معلمان
دانشآموزان (در مدارس دولتی)
نمادهای مذهبی که استفاده از آنها ممنوع است شامل صلیب، کیپای یهودی، عمامه سیک یا حجاب میشود. با این حال، طرح جدید ممنوعیت حجاب برای دختران خردسال، قلمرو این قوانین را فراتر از نهادهای دولتی و مدارس به "اماکن عمومی" گسترش میدهد که این موضوع خود منشأ اصلی بحث و جدلهای کنونی است و میتواند تأثیرات گستردهتری بر زندگی روزمره مسلمانان در فرانسه داشته باشد. این تحولات نشان میدهد که کشمکش بر سر هویت و همزیستی در فرانسه همچنان ادامه دارد و این کشور در آستانه تصمیمگیریهای مهمی قرار گرفته است که میتواند آینده روابط میان دولت و اقلیتهای مذهبی را تحت تأثیر قرار دهد.
مطالب مرتبط
- ادعای سیانان: مادورو برای کنارهگیری از قدرت شرط ۱۸ ماهه تعیین کرد
- فشار بیسابقه حقوق بشری: هفت سازمان بینالمللی خواستار اجرای فوری حکم بازداشت مقامات ارشد اسرائیلی شدند
- تصادف زنجیرهای در محور میاندوآب-مهاباد یک کشته و هشت مصدوم برجای گذاشت
- عملیات قاطعانه یگان حفاظت محیط زیست کردستان؛ چهار شکارچی غیرمجاز در منطقه بدر و پریشان دستگیر شدند
آرزو سمیعی، یکی از روزنامهنگاران پرشور و متعهد مجله خبری است که با نگاهی دقیق و تیزبین، به پوشش مسائل اجتماعی و فرهنگی میپردازد. او با تخصص در حوزههایی مانند حقوق زنان، محیط زیست و آموزش، همواره در تلاش برای آگاهیبخشی و ایجاد تغییرات مثبت در جامعه است.