شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با انتشار گزارشی از وضعیت کنونی هوای پایتخت، از قرار گرفتن میانگین شاخص آلودگی هوا در شرایط «ناسالم برای گروههای حساس» خبر داد. این وضعیت نگرانکننده که عموماً با افزایش غلظت ذرات معلق همراه است، لزوم رعایت توصیههای بهداشتی را برای تمامی شهروندان، بهویژه افراد آسیبپذیر، دوچندان میکند.
[تصویر: نمایی از آلودگی هوای تهران]
`
`
وضعیت کنونی کیفیت هوای تهران: جزئیات شاخص آلودگی
بر اساس جدیدترین اطلاعیه شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، میانگین شاخص کیفیت هوا (AQI) در پایتخت هماکنون عدد ۱۲۵ را نشان میدهد که در دستهبندی «ناسالم برای گروههای حساس» قرار میگیرد. این عدد اندکی کاهش نسبت به میانگین ۲۴ ساعت گذشته دارد که روی ۱۳۲ بود، اما همچنان در محدوده هشدار باقی مانده است. آلاینده اصلی که عامل این وضعیت محسوب میشود، ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون (PM2.5) است. این ذرات به دلیل ابعاد بسیار ریز خود (کوچکتر از یکسیام قطر موی انسان)، قابلیت نفوذ عمیق به دستگاه تنفسی، از جمله ریهها و حتی ورود به جریان خون را دارند و میتوانند اثرات مخربی بر سلامت انسان بگذارند.
نیمنگاهی به آمارهای سال جاری؛ روند نگرانکننده کیفیت هوای تهران
تحلیل آمارهای منتشر شده از ابتدای سال جاری تاکنون، تصویری روشنتر از چالشهای کیفیت هوای تهران ارائه میدهد. پایتخت در این دوره، تنها ۶ روز هوای پاک را تجربه کرده است که نشاندهنده ندرت روزهای با کیفیت مطلوب است. در مقابل، تعداد روزهای با کیفیت هوای قابل قبول ۱۲۳ روز، ناسالم برای گروههای حساس ۱۰۸ روز و در شرایط ناسالم نیز ۱۹ روز به ثبت رسیده است. متاسفانه، ۲ روز نیز هوا «بسیار ناسالم» و ۲ روز دیگر در وضعیت «خطرناک» قرار داشته است. این ارقام نه تنها فراوانی روزهای آلوده را در شهر تهران گوشزد میکند، بلکه نیاز مبرم به راهکارهای جامع و پایدار برای بهبود کیفیت هوای تهران را برجستهتر میسازد.
شاخص کیفیت هوا (AQI) و دستهبندی آن:
۰ تا ۵۰: پاک (Good)
۵۱ تا ۱۰۰: قابل قبول یا متوسط (Moderate)
۱۰۱ تا ۱۵۰: ناسالم برای گروههای حساس (Unhealthy for Sensitive Groups)
۱۵۱ تا ۲۰۰: ناسالم (Unhealthy)
۲۰۱ تا ۳۰۰: بسیار ناسالم (Very Unhealthy)
۳۰۱ تا ۵۰۰: خطرناک (Hazardous)
گروههای حساس و اثرات مخرب آلودگی هوا بر سلامت شهروندان
مفهوم «گروههای حساس» در بحث کیفیت هوای تهران و سایر شهرهای آلوده، به اقشاری از جامعه اشاره دارد که در مواجهه با آلایندههای هوا آسیبپذیری بیشتری دارند. این گروهها شامل موارد زیر میشوند:
افراد با بیماریهای زمینهای قلبی و عروقی (مانند نارسایی قلبی و فشار خون بالا)
افراد با بیماریهای تنفسی (مانند آسم، برونشیت مزمن و آمفیزم)
زنان باردار
کودکان
سالمندان
ذرات معلق ریز (PM2.5) میتوانند با نفوذ عمیق به سیستم تنفسی، باعث تشدید علائم بیماریهای ریوی، افزایش حملات قلبی و سکته، و ایجاد مشکلات حاد تنفسی شوند. قرار گرفتن طولانیمدت در معرض این آلایندهها، حتی برای افراد سالم نیز میتواند عواقب جدی بر سلامتی در پی داشته باشد و خطر ابتلا به بیماریهای مزمن را افزایش دهد.
توصیهها و راهکارهای مقابله با کاهش کیفیت هوای تهران
در شرایط کنونی که کیفیت هوای تهران برای گروههای حساس ناسالم است، رعایت نکات بهداشتی و ایمنی از اهمیت ویژهای برخوردار است. شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، سازمان هواشناسی و متخصصان سلامت، توصیههای زیر را برای کاهش اثرات مخرب آلودگی هوا ارائه میدهند:
کاهش فعالیتهای فیزیکی سنگین در فضای باز: بهویژه برای کودکان، سالمندان، و افراد دارای بیماریهای قلبی و تنفسی، از انجام ورزش و فعالیتهای شدید در فضای باز خودداری شود.
استفاده از ماسک مناسب: در صورت اجبار به حضور در فضاهای باز، استفاده از ماسکهای تنفسی استاندارد مانند N95 یا FFP2 که قابلیت فیلتر ذرات ریز را دارند، توصیه میشود.
مصرف مایعات و میوهها و سبزیجات تازه: مصرف فراوان آب، شیر و مایعات، و همچنین میوهها و سبزیجات سرشار از آنتیاکسیدان، میتواند به دفع سموم و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
عدم خروج غیرضروری از منزل: بهخصوص در ساعات اوج آلودگی هوا (اواسط روز)، توصیه میشود از ترددهای غیرضروری خودداری شود و در و پنجرهها بسته نگه داشته شوند.
علاوه بر راهکارهای فردی، مسئولان شهری و سازمانهای ذیربط مانند شهرداری تهران و سازمانهای محیط زیست و حملونقل، نقش کلیدی در اجرای طرحهای کاهش آلودگی، توسعه حملونقل عمومی پاک، افزایش فضای سبز و کنترل منابع آلاینده دارند تا کیفیت هوای تهران در بلندمدت بهبود یابد و شهروندان از هوایی سالمتر برخوردار شوند.
مطالب مرتبط
- <h2>آلودگی هوای مشهد به وضعیت ناسالم برای گروههای حساس رسید؛ پنج منطقه در وضعیت قرمز هشدار قرار گرفت</h2>
- پایداری جوی آلودگی هوای تهران را تشدید میکند؛ هشدارهای جدی سازمان هواشناسی
- کیفیت هوای اصفهان در وضعیت قابل قبول قرار گرفت اما چهار منطقه آلوده ماندند
- هشدار هواشناسی درباره افزایش ناپایداریهای جوی در لرستان تا پایان هفته

آرزو سمیعی، یکی از روزنامهنگاران پرشور و متعهد مجله خبری است که با نگاهی دقیق و تیزبین، به پوشش مسائل اجتماعی و فرهنگی میپردازد. او با تخصص در حوزههایی مانند حقوق زنان، محیط زیست و آموزش، همواره در تلاش برای آگاهیبخشی و ایجاد تغییرات مثبت در جامعه است.