واردات خودروهای خارجی با وجود افزایش چشمگیر، هنوز به خیابانها راه نیافته است. گرچه آمار گمرک از ترخیص بیش از ۲۹ هزار خودرو تا پایان آبان خبر میدهد (رشد ۷۳۶ درصدی نسبت به سال قبل)، اما این حجم واردات در معابر شهری چندان محسوس نیست. چرا خودروهای وارداتی در خیابانها کم هستند؟
گزارشها از توقف طولانی مدت خودروها در گمرکات حکایت دارند. موانع اداری، اخذ مجوزهای متعدد از سازمانهای مختلف و کندی روند ترخیص، از جمله دلایل این مساله هستند. سایپا، بهمن موتور و کرمان موتور، از بزرگترین واردکنندگان شش ماهه اول سال بودهاند. در بخش خودروهای برقی نیز، با وجود ثبت سفارش قابل توجه، تعداد اندکی از خودروها ترخیص شدهاند.
تسهیلات بانکی برای واردات با ارز سپرده و طرحهای عرضه خودروهای وارداتی، نتوانستهاند حضور قابل توجه خودروهای خارجی را در بازار تضمین کنند. حذف واردکنندگان قدیمی و جایگزینی آنها با خودروسازان داخلی، اولویتهای متفاوت و در نتیجه، پیچیدگی در فرایند مجوزها را به دنبال داشته است.
سیاستهای نامناسب واردات نیز بیتاثیر نبودهاند. فروش حواله خودرو، اولویتبندی واگذاری و انبارش خودروها، از جمله این سیاستها هستند. در حالی که تبلیغات گسترده در فضای مجازی از عرضه خودروهای خارجی خبر میدهد، اما در عمل، عرضه محدود و قیمتهای بالا، خریداران را از بازار دور نگه داشته است.
بسیاری از خودروهای وارداتی در اختیار دلالان و نمایشگاهداران قرار گرفته و به دلیل سودجویی، از عرضه آنها به بازار خودداری میشود. بازدیدهای قضایی از گمرکات نیز وجود انبوهی از خودروهای راکد را تایید میکند. آزمایشات تکراری و غیر ضروری توسط برخی سازمانها نیز بر کندی ترخیص میافزاید.
مسئولان باید با اصلاح فرآیندها و تسریع در روند ترخیص، از تضییع حقوق فعالان اقتصادی جلوگیری کنند. همچنین، آغاز طرح جدید عرضه خودروهای وارداتی، در انتظار اطلاعیه رسمی است. به نظر میرسد تا زمان رفع موانع و شفافسازی روند عرضه، خیابانهای کشور شاهد حضور چشمگیر خودروهای وارداتی نخواهند بود.